Çevre dostu yapıya sahip olmalarından dolayı pek çok kişi, kullandıkları araçlar ile alakalı elektrikli araçlarda batarya değişimi konusu için tüm detayların üzerinde özenle durmayı hedefliyorlar. Elektrikli araçlardaki batarya, çoğunlukla Lityum – İyon teknolojisine sahip olan yüksek kapasiteli enerjisi ile istenilen sonuçların elde edilmesini sağlar.
Kullanılmakta olan bu bataryalar ile beraber içten yanmalı olan motorlardaki yakıt depoları gibi araç motoruna güç sağlar. Elektrikli pek çok alette olduğu gibi araçların da bataryalarının belirli bir kullanım ömrü bulunur. İlerleyen zaman ile beraber aracın performansının artması adına bataryanın değiştirilmesi gerekir.
Elektrikli Araçlarda Batarya Neden Önemlidir?
Elektrikle çalışan araçlarda güç kaynağı bataryadır. Bundan dolayı da araçtaki en kritik bileşen olarak bilinir. Batarya kapasitesi genel olarak aracın menzilini ve güç çıkışını belirmesi ile ön plana çıkar. Yüksek kapasiteye sahip olan bataryalar çok daha uzun mesafeleri kat edebilmeleriyle bilinirken güçlü bataryalar ise araçtaki hızlanma performansını ciddi düzeyde arttırır.
Bataryadaki kapasite ne kadar büyük olursa, aracın gideceği mesafe de o denli artmış olur. Şarj süresi de yine hem şarj teknolojisine hem de bataryanın kapasitesine bağlı olarak değişim gösterir.
Evde yapılacak şarjda süre hızlı şarjı destekleyen yapıdaki şarjlara nazaran sürede ciddi şekilde farklılıklar söz konusu olur. Araçtaki batarya genel olarak elektrikli araçtaki en pahalı bileşen olarak biliniyor.
Elektrikli Araç Modellerinde Batarya Değişimi Niçin Gereklidir?
Belirli bir zaman boyunca elektrikli araçların kullanılması ile beraber bu araçlardaki bataryalarda arızalanma ya da kapasite anlamında kayıplar söz konusu olabilir. Böylesi durumlarda insanların doğru adımların üzerinde durarak batarya değişimi yapması gerekir.
Kullanıcıların batarya değişimi yapmalarındaki en büyük etkenlerin başında batarya kapasitesinin azalması görülebilir. Lityum – İyon bataryalar her ne kadar yüksek kaliteye sahip olsalar da belirli bir sürelik şarj – deşarj döngüsü sonrasında var olan kapasitelerini kaybetmeye başlarlar. Bu bataryalarda yaşanacak olan menzil kaybı, günlük olarak araçların kullanımı esnasında son derece ciddi bir sorun olarak görülebilir.
Bataryalarda bazı durumlarda arızalar ile beraberinde gelen güvenlik riskleri söz konusu olur. Üretimdeki hatalar, aşırı ısınma ya da fiziksel hasar durumunda arızalar kendini göstermeye başlar. Termal kaçağın olması halinde ise batarya hücreleri aşırı düzeyde ısınır ve bu da yangın riskini arttırır.
Sıfır ya da ikinci el elektrikli araç kullanan kişilerin her zaman batarya sağlığına dikkat etmeleri gerekir. Genel itibari ile %70’lik kapasitenin altına düşmüş olan bataryalar hem menzil hem de performans anlamında verimsiz olur. Performans düşüşünün gerçekleştiği durumlarda zaman yitirmeden batarya değişimi yapılması gerekir.
Batarya Değişim Süreci Nasıl Gerçekleştirilir?
Hangi marka ya da model olursa olsun fark etmez, elektrikli araçlardaki bataryaların değişim işlemleri teknik uzmanlık gerektirir. Yetkili olmayan isimler ile bu süreçte iletişime geçilmesi sonrasında ne yazık ki batarya değişim süreci farklı konulardaki sorunların ortaya çıkmasına sebebiyet verebilir.
- Değişim işlemi için ilk aşamada ön teşhis yapılması gerekir. Batarya sağlığı testlerinin yapılması ile beraber arıza kodları tespit edilirken hücre bazındaki test ile beraber elektrikli aracın bataryasının değiştirilip değiştirilmemesi gerektiğine net olarak karar verilir.
- Batarya sökülmeye başlanmadan önce gerekli güvenlik önlemlerinin eksiksiz olarak alınması gerekir. Araçtaki güç kesilerek bataryanın devre dışı kalması sağlanır.
- Çoğu modelde batarya aracın alt kısmına monte edildiği için araç kaldırılır ve elektrik bağlantıları ayrılır. Bunun sonrasında da özel kaldırma sistem ile batarya modülü çıkartılır.
- Takılacak olan batarya araca yerleştirilerek bağlantıları kontrol edilir.
Hem eski bataryanın çıkartılması hem de yerine yeni bataryanın takılması süreci, ciddi anlamda dikkat isteyen süreçlerden bir tanesidir. Özellikle yeni bataryanın montajının sonrasında mutlaka batarya için gerekli olan testlerin eksiksiz şekilde yapılmış olması gerekir. Bu testler sayesinde aracın batarya performansının doğrulanması mümkün olur.
Yapılacak olan testlerin yanı sıra kullanılmak istenilen bataryanın araç yazılımı ile de uyumlu olması gerekir. Aksi halde bataryadan istenilen performansın elde edilmesi ciddi anlamda zor olabilir. Yeni bataryanın takılması sonrasında yapılacak olan test sürüşü ile beraber performans anlamında akılda yer edebilecek soruların cevapları en iyi şekilde alınır.
Batarya Değişim Maliyeti Farklılık Gösterir Mi?
İnsanların taleplerinin yerine getirilmesi adına nasıl ki devamlı olarak elektrikli araçlarda değişimler söz konusu oluyorsa, aynı şekilde bu araçlarda kullanılan bataryalarda da değişiklikler meydana gelir. Bu değişikliklerin başında ise maliyet geliyor. Aracının bataryasını değiştirmek isteyenler, yapacakları ufak bir araştırma ile dahi ciddi anlamda farklı sonuçları elde edebiliyorlar.
Seçilmek istenilen bataryanın kapasitesi ne kadar büyükse, değiştirmek için gerekli olan maliyet de o denli yüksek hale gelir. Bunun temel nedenlerinden biri de yüksek menzil sunmasıdır. Özel batarya teknolojisi sunmakta olan markaların bataryalarında çok daha gelişmiş sistemlerin kullanılmasından dolayı batarya değişim maliyetleri yüksek olabilir.
Özellikle son dönemlerde elektrikli araç sahiplerinin karşılarına yenilenmiş bataryalar çıkmaya başlamış durumda. Birbirinden farklı araç modeline uygun olarak yenilerek kullanıma hazırlanılan bu bataryalar, sıfır bataryalara nazaran maliyet anlamında %30 ila %40 daha düşük oranlarda olabiliyor.
Ancak orijinal olan yeni bataryalar yenilenmiş olanlara nazaran çok daha uzun ömürlü olmaları ile bilinirler. Bazı markalar ise şimdilerde batarya kiralama sistemi ile alakalı çalışmalarını sıklaştırmaya başlamış durumdalar.
Bu sistemin markalar arası yaygınlaşmaya başlaması ile beraber ilk alım maliyetlerinde gözle görülür düşüşler söz konusu olur. İnsanlar da kullandıkları elektrikli araca en iyi şekilde uyum sağlayacak olan bataryaları kullanma imkanına erişmiş olurlar.
Elektrikli Arabaların Eski Bataryaları Tekrar Kullanılabilir Mi?
Düşünülenin aksine elektrikli araçların eski bataryaları daha sonrasında tekrardan kullanılabilirler. Belirli bir zaman boyunca aktif olarak kullanılan bataryalar, sonraki süreçte ilgili araç için yeterli düzeyde performans ortaya koyamayacak duruma gelebilir. Ancak buna rağmen batarya için doğru adımların atılması sonrasında ikincil kullanım adına verimli hale getirilebilir.
Araç için kullanılmayacak olan bataryalar şebeke ve evlerdeki enerji depolama sistemlerinde tercih edilebilirler. Hızlı şarj istasyonlarında talebin en yüksek olduğu zaman dilimlerinde ek enerjinin sağlanması adına eski bataryalardan destek alınabilir. Böylelikle elektrik şebekesinin üzerindeki yük azaltılır ve ani şekilde kendini gösteren talep artışlarında ciddi anlamda destek sağlamış olur.
Eski olarak tanımlanan elektrikli araç bataryaları, mobil enerji üniteleri ve taşınabilir jeneratörler olarak kullanılabilirler. Özellikle en bilinen elektrikli araç markaları, bataryalarının bu tarzda etkili şekilde kullanılabilmesi adına gerekli olan araştırmalarını yapmaya devam ediyorlar.
Ancak bataryaların her biri ikinci kullanım için uygun denemez. Böylesi durumlarda ise bataryanın geri dönüşüm süreci başlar. Bu süreç esnasında batarya sökülür ve dikkatli şekilde ayrıştırılmaya başlanır. İlgili bataryada kullanılmış olan değerli metaller, yeni bataryanın üretiminde kullanılması adına ayrıştırılır.
Konu ile alakalı yeni teknolojilerin aktif olarak kullanılmaya başlanması ile beraber eski bataryaların geri dönüşüm oranı %95’lere kadar çıkmayı başarıyor. Hangi tarzda atıldığı önemli olmadan, eski bataryaların içerisinde yer aldıkları süreçler sayesinde çevreye yüksek oranda duyarlı ve sürdürülebilir tarzda enerji döngüsü için gerekli adımlar atılır.