İlk defa bir elektrikli araç alıyorsanız bu sizin için bir değişim demektir. Hayattaki her değişimde olduğu gibi, başlangıçta bir uyum süreci ve biraz endişe olacaktır.
İçten yanmalı araçlardan elektrikli araçlara geçiş teoride pratikten daha travmatik gibi görülebilir. Bu yıl ailemin her iki içten yanmalı aracını da yeni elektrikli araçlar ile değiştirdim. Bir Hyundai Ioniq 5 ve bir Kia EV9.
Ama ilk elektrikli aracınızı satın almak gerçek bir değişimdir. Ve hayattaki her değişimde olduğu gibi, başlangıçta bir uyum süresi ve biraz endişe olur. Elektrikli araçlar, içten yanmalı araçlardan çok farklı. Ve alışmanız gereken birkaç tuhaf olan şeyler var. İşte dikkat etmeniz gereken bazı temel noktalar.
Anlık Tork
Tork iletimi bir elektrikli araçta farklı çalışır. Bir içten yanmalı motor, zirve tork bandına ulaşabilmesi için epey yüksek hıza çıkmalıdır. Oysa bir elektrikli araç, o zirve torku durma halindeyken bile hemen sağlar. İlk kez elektrikli araç süren biri için bu, ürkütücü derecede hızlı ve tepkisel gelecektir. Bu hızlanma kötü bir şey değildir. Sıkışık trafikte manevra yapmak veya gereksiz boğuk bir egzozla modifiyeli bir Subaru WRX’i geçmek için oldukça güzel birşeydir. Ancak alışma süresi gerektirecektir.
Bazı üreticiler, bunaltıcı tork hissini hafifletmeye çalışıyor. Elektrikli Chevy Blazer ve elektrikli Chevy Equinox, içten yanmalı araç sürücüleri için doğal hissettirmek adına torku daha kademeli olarak devreye alacak şekilde ayarlanmıştır. Chevy’nin elektrikli kamyonu elektrikli Silverado de “Wide Open Watts” modunda tüm torku serbest bırakmadan önce torku kısıtlar. Diğer elektrikli araçlar ise sürücünün gaz pedalına daha nazik davranmasını gerektiriyor.
Menzil Kaygısı
Menzil kaygısı yaygın kullanılan terimdir. Ben “menzil farkındalığı” veya “menzil bilinci” gibi iyi yansıtan bir şey tercih ederdim. Bir benzinli aracı fulleme konusunda neredeyse hiç endişe etmezsiniz. En ıssız çöldeyseniz bile bir benzin istasyonu vardır ve yakıt ikmali sadece birkaç dakika sürer. Elektrikli araç sürmek çok daha fazla planlama gerektirir. Nerede ve ne zaman şarj edeceğinizi önceden planlamanız lazım. Ayrıca tüm kabini Seviye 11’e kadar ısıtma gibi aktivitelerden kaynaklanan enerji tüketimine karşı daha dikkatli olmanız gerekir.
Kısa cevap ise, menzille başa çıkmaya alışıyorsunuz. Geri sayım saati sürüş deneyiminizi tüketmez. Özellikle evinizde Seviye 2 şarj cihazı kuruluysa.
Rejeneratif Frenleme
Frenleme, yeni elektrikli araç sürücüleri için garip gelecektir. İçten yanmalı araçlar sürtünme frenlemesi yapar. Ayrıca elektrikli araçlar ise sürtünmeden dolayı kaybolacak enerjiyi geri kazanıp bataryayı şarj etmek için rejeneratif frenlemeyi de karışıma katar. İçten yanmalı araçlarda fren etkisi hissetmek için fren pedalına basmak gerekir. Rejeneratif frenleme etkinleştirilmiş bir elektrikli araçta ise gaz pedalından ayağınızı çektiğinizde araç yavaşlar. Birçok elektrikli araçta tek pedal sürüş modu vardır. Böylece burada ki yavaşlama, sürücünün fren pedalına dokunmadan duracak kadar güçlüdür. Yeni bir elektrikli araç sürücüsü için sistemi düzgün kullanmak zor olacaktır.
Rejeneratif frenleme sistemleri üreticiye göre büyük ölçüde farklılık göstir. Bazı sistemleri tuhaf gelir. Elektrikli Mercedeslerde, tek pedal sürüş yokken fren pedalının olacağı yere fren otomatik olarak konumlandırılır. Bazı GM EV’lerde rejenerasyonu artırmak için isteğe bağlı bir el kulpu var. Çoğu yeni elektrikli araçta ise rejeneratif frenlemeyi açma/kapama özelliği vardır. En iyi sistemler ise sürücünün konfor seviyesini bulabilmesi için birden fazla rejenerasyon seviyesi sunar.
Sessizliğin Sesi
Elektrikli araçlar pürüzsüz ve sessizdir. Bunlar, Lexus’lar ve diğer lüks içten yanmalı araçlar için aranan özellikleridir. Ama araçtan hiçbir ses gelmemesi, yeni elektrikli araç sürücülerini şaşırtır. Motorun sesini ve vites geçişlerini duymak ve gaz tepkimelerinde geri bildirim almak, sürücülerin hızlarını anlamalarının ana yollarından biridir.
Bunun için mükemmel bir çözüm yoktur. Elektrikli araçlar o işitsel geri bildirimi yerine koyacak alternatif ipuçları vermez. Otoyola çıkarken veya yaklaşık 40 km/s bir yerleşim yolunda giderken hız göstergesini daha sık kontrol etmek önemli olacaktır.
Bekleyin, Tesla’yı D moduna nasıl geçiririm?
Tesla, birçok kişinin satın aldığı ilk elektrikli araç olmaya devam ediyor. Ve yenisinde karşılaşılan en büyük tuhaflıklardan biri de ileri veya geri vitese nasıl geçileceğidir. Kabin minimalizmi akımına öncülük eden marka artık direksiyon simidinden salkımları çıkardı. Bu, temiz bir estetik sağlıyor. Ama düşüncesiz işlevi ise can sıkıcı bir hale bürünebiliyor.
Tesla birden fazla (yine de daha sezgisel olmayan) geçiş yöntemi sunar. Beta yazılımı, hangi vitese ihtiyacınız olduğunu otomatik olarak belirler. Aracın kamera sistemi önünüzdeki büyük tuğla duvarı algılar ve geri vitese geçmeniz gerektiğini hesaplar. Alternatif olarak sürücüler, kaldırmak isterlerse şayet bu özelliği. Vites kontrollerine dokunmatik ekranın sol tarafından ya da iç dikiz aynasının üzerindeki kontrollerden düzenler..